روش مطالعه تقطیع یا قطعه بندی

آیا تا به حال این تجربه را داشته اید مطلبی را یاد گرفته باشید اما زمانی که از شما سوال می‌شود در رابطه با آن مطلب نتوانید چیزی به خاطر بیاورید. برای بررسی دقیق تر پیشنهاد می‌کنیم روش هایی را که تا به حال برای یادگیری مهارت‌های مختلف را تجربه کرده‌اید عمیق‌ تر بررسی کنید.

باربارا اوکلی، مُدرس پایگاه اینترنتی Learning How to Learn، که یکی از بزرگ‌ترین منابع آنلاین جهان است، درخصوص یادگیری بهتر می‌گوید: من تقریباً متقاعد شده‌ام که قطعه بندی ما در تمام روش‌های یادگیری روشی مناسب محسوب می‌شود.

در روش قطعه‌بندی، شما چیزی را به حدی خوب یاد می‌گیرید که فوراً  آن را به یاد آورده و آن را انجام دهید. مانند یک ترانه، فرمول ریاضی، یا ترکیبات صرفی یک فعل. ایجاد الگوهای عصبی در ذهن و یا به عبارت علمی تر، قطعه بندی عصبی، سنگ بنای توسعه ی تمام مهارت های اکتسابی است.

در واقع تقطیع روشی مفید و موثر است در به یادآوری مطالب است.

تقطیع عبارت است از دسته بندی اطلاعات به واحدها یا قطعه‌های کمتر. یک قطعه شامل گروهی از بخش های اطلاعاتی به هم مرتبط است. برای این منظور باید از اطلاعات موجود در حافظۀ دراز مدت استفاده کنیم. یعنی با توجه به آنچه که قبلاً آموخته و به حافظۀ دراز مدت سپرده‌ایم اطلاعات زیادی را که فراتر از حد گنجایش حافظۀ کوتاه مدت ما هستند دسته‌بندی کنیم و پس از دسته‌بندی کردن به یاد بسپاریم.

برای درک بهتر این موضوع به توضیح بیشتر فرآیند یادگیری و یادآوری در مغز و حافظه می‌پردازیم. اطلاعات در سه واحد نظام اخذ، پردازش و حفظ می‌شوند.

• مخازن دریافت حسی
• حافظۀ کوتاه مدت
• حافظۀ بلند مدت

اتکینسون معتقد است که آن ها فطری بوده و در کلیۀ افراد یکسان می‌باشند. ولی هر سه قسمت از جهت سرعت در پردازشگری اطلاعات، محدودیت‌هایی دارند و مخازن گیرنده‌های حسی و حافظۀ کوتاه مدت از جهت گنجایش نیز محدود می‌باشند.

با روش مطالعه تقطیع، مطالب چگونه در حافظه ما ماندگار می شود؟

اطلاعات ابتدا به حافظۀ حسی وارد می‌شود بعد به حافظۀ کوتاه مدت می‌رود و اگر تکرار شود در آنجا باقی می‌ماند. تکرار یا مرور ذهنی موجب نگهداری مطالب در حافظۀ کوتاه مدت می‌شود، افزون بر این تکرار و مرور ذهنی به انتقال مطالب از حافظۀ کوتاه مدت به حافظۀ دراز مدت کمک می‌کند.

در مرحلۀ بعدی اطلاعات به حافظۀ بلند مدت می‌رود. عامل مهم انتقال اطلاعات از حافظۀ کوتاه مدت به حافظۀ دراز مدت ایجاد یک نوع تداعی یا رابطه بین اطلاعات جدید و اطلاعات قبلی موجود در حافظۀدراز مدت است. به سخن دیگر باید بین اطلاعات جدید و اطلاعات قبل نوعی رابطه معنی‌دار برقرار گردد.

آنچه به ذخیره‌سازی یک مطلب در حافظۀ دراز مدت کمک می‌کند معنی آن است نه شکل ظاهری‌اش.

خلاصه اینکه تکرار و مرور ذهنی اطلاعات سبب نگهداری آن در حافظه ی کوتاه مدت می‌شود. ولی برای آن که این اطلاعات وارد حافظه ی دراز مدت شوند بهتر است علاوه‌بر تکرار، آن‌ها را دسته‌بندی و سازمان‌دهی کنیم. و با اطلاعاتی که از قبل در حافظۀ دراز مدت موجودند ربط داد. اطلاعاتی که در حافظه ی بلند مدت ذخیره شده است باید به حافظه ی کوتاه مدت برگردد تا دوباره قابل استفاده باشد.

با توجه به توضیحات فوق توصیه می‌شود، جهت مطالعه و یادگیری مطالب اولیه حتما از تکنیک‌های زیر ستفاده کنید.

• بخش‌بندی مطالب
• تمرین شمرده
• مرور تمرین‌ها در فواصل زمانی معین

استفاده از این تکنیک‌ها به دانش آموزان، دانشجویان و داوطلبان کنکور کمک می‌کند  تا مطالب علمی، دروس کنکور و دانشگاهی و را به خوبی در حافظه ی خود نگه داری کنند.

اریکسون، که از او با عنوان «خبره‌ای در میان متخصصان» یاد می‌شود، نیز بر این نکته تاکید می‌کند که «برای آنکه سریع بیاموزید باید آهسته و حساب شده تمرین کنید»، زیرا تمرکز ویژه بر یک موضوع سخت‌ترین بخش فرآیند یادگیری است.